Sperziebonen koken, tips en lekkere recepten met deze groene groente. Gekookt zoals wij Nederlanders de groente graag eten, is slechts één van de vele manieren om deze groente klaar te maken.
Groene sperziebonen worden in de winkels ook wel verkocht onder de namen slabonen, Franse bonen of haricots vert, herenbonen of prinsessenbonen. Allemaal dezelfde naam voor dezelfde groente. Boontjes die met schil en peul gegeten worden.
Je kunt de bonen echter ook helemaal laten volgroeien en drogen. Dan haal je de verdroogde peul er af en je krijgt witte bonen. Eigenlijk is ook dat gewoon dezelfde groente, alleen dan zonder de peul.
Dat sperziebonen altijd groen moeten zijn, we hebben het dan over peul en boon, is ook niet waar.
Mensen die een volkstuintje of moestuin hebben zullen dat weten, en vaak zijn de anders gekleurde sperziebonen nog lekkerder. Bovendien kunnen de verschillende soorten onderverdeeld worden in bonen die laag bij de grond groeien, en bonen die langs staken of stoken de hoogte in klimmen.
De sperziebonen die je in de winkel kunt kopen, vers of uit pot, worden vaak met de machine geoogst. Voor dit machine is het makkelijker als de bonen laag bij de grond groeien. Veel mensen met een moestuin zullen de soort gebruiken die lang een stok omhoog klimt.
Sperziebonen kun je ook in glazen pot of blik kopen. In dat geval hoef je de bonen alleen maar warm te maken zonder dat ze koken. In feite kun je deze bonen zo uit pot of blik eten.
De bonen zijn al schoon gemaakt en gekookt.
Ook kun je deze groente uit blik of pot meteen verwerken in andere recepten. Maar veel mensen zijn het toch wel eens als we zeggen dat verse sperziebonen nog lekkerder zijn.
Let wel, uit een pot of blik kunnen de sperziebonen direct gegeten worden, bij verse bonen kan dat niet. Ze zijn namelijk een beetje giftig, en ongekookt ook niet lekker. Dit gif, lectine, kan alleen onschadelijk gemaakt worden door de groente te verhitten.
De sperziebonen schoonmaken
Bij verse sperziebonen zit er wel wat meer werk aan.
Eerst moeten de bonen namelijk schoon gemaakt worden. Daartoe snijden we de kop en het kontje er af. Zeg maar datgene waarmee de boon aan de plant gezeten heeft, en het dunne uiteinde aan de andere kant van de boon, waar nog net een heel klein soort staartje zit.
Ook komt het bij verse snijbonen soms voor dat er draden aan de boon over de lengte lopen, precies waar de beide helften van de boon bij elkaar komen. Je kunt dit makkelijk weghalen door een lesje een de zijkant van de boon tegen het draadje aan te houden, en in één beweging de draden weg te halen. Dit moet in dit geval ook nog aan de andere kant van de boon.
Daarna kunnen lange bonen in stukken gebroken worden, of met een mesje in stukken gesneden worden. Dit is overigens niet een verplichting. Sperziebonen koken kun je ook zonder dat ze in stukken gebroken of gesneden worden.
Nu is het bij verse bonen toch ook nog wel belangrijk om de bonen goed te wassen met koud water.
Hoe klaarmaken?
Zoals al geschreven worden de meeste sperziebonen gekookt, maar de groente is ook bij uitstek geschikt voor andere bereidingsmethoden zoals bakken, wokken, stomen of de verwerking in een schotel.
Wil je jouw ingrediënten direct in huis hebben? Bestel ze dan direct online bij Jumbo.com
Hoe lang sperziebonen koken?
Sperziebonen koken is heel simpel.
Ingrediënten
- 1 Kilo Sperziebonen
- Water
Bereiding
Nadat de bonen zijn schoon gemaakt en gewassen vul je een pan met water en doet de sperziebonen er in.
Plaats de pan op het vuur en breng het water aan de kook. Kook de bonen in 12 tot 15 minuten gaar, afhankelijk van hoe zacht je de bonen graag wilt eten. Bij 12 minuten zijn ze beetgaar, bij 15 wat zachter.
Als je de draadjes van de boon hebt verwijdert, heb je er geen last van, heb je dat niet gedaan kunnen de draadje bij langer koken wat taaier worden.
Bij sperziebonen koken hoef je overigens geen zout toe te voegen, zoals vroeger heel normaal was. Het is gewoon niet nodig.
Stomen
Stomen is eigenlijk de beste manier om sperziebonen klaar te maken, omdat met deze methode de meeste voedingsstoffen in de bonen bewaard blijven.
Daarbij kun je de bonen gedurende 15 tot 18 minuten stomen, bijvoorbeeld om er daarna stamppot bonen van te maken of een bonensalade.
Roerbakken en wokken
Wokken en roerbakken is de methode die in diverse andere landen wordt gebruikt om sperziebonen te bereiden, en dan met name in de Aziatische keuken.
Daarbij kun je natuurlijk ook allerlei andere wokgroenten gebruiken om het geheel nog lekkerder te maken, zoals bijvoorbeeld stukjes paprika, prei, uien, rode uien, diverse koolsoorten, aubergine en ga zo maar door.
Wokken en roerbakken is ook één van de snelste bereidingsmethoden. Hoe rekening met 8 tot 10 minuten.
Daarbij gaat het wel sneller en makkelijker als de sperziebonen eerst in kleinere stukken gesneden of gebroken worden.
Eventueel kun je de bonen eerst even kort blancheren, gedurende een paar minuten.
In de oven
Dat voorkoken of blacheren is in ieder geval ook aan te bevelen als je de bonen wilt bereiden in de oven of in een ovenschotel.
Dat voorkomt namelijk het uitdrogen van de groente.
In een salade
Door de minder sterke smaak van de sperzieboon, is de groente ook erg geschikt om in een koude of lauwwarme salade te gebruiken.
Ook hier is het van belang om de bonen eerst te koken, want rauw kunnen de bonen niet gegeten worden. Omdat we de groente lekker zacht of beetgaar willen hebben volstaat overigens alleen blancheren niet, dus eerst volledig koken gedurende 15 tot 18 minuten.
Maar dan zijn er wel verschillende heerlijke gerechten of salades die je met de bonen kunt maken.
Bijvoorbeeld bij de nasi of bami goreng gado gado.
Verse bonen herkennen
Koop je sperziebonen uit pot of blik, of als je een moestuin hebt waarin je deze bonen zelf kweekt, zul je dit probleem niet hebben.
Wil je verse sperziebonen in de winkel kopen, komt het met enige regelmaat voor dat je zult twijfelen of de bonen wel vers zijn.
Er zijn een paar simpele regels voor, en we beginnen met de sperziebonen die tegenwoordig verpakt in een dichte zak bij sommige supermachten liggen. Vaak blijven deze zakken langer liggen, en dus hebben we daar maar één tip voor: Niet kopen.
De zak zit dicht, het is plastic waar je niet echt makkelijk door kunt kijken, en vaak liggen de zakken zonder koeling in het schap. Niemand kan dus echt controleren of de bonen vers zijn.
Kun je zelf pakken uit een grote bak, of pakt de groenteboer de bonen, kun je wel controleren.
De boon moet ver ogen, mag niet zacht of slap zijn, en geen plekken vertonen. En vooral het groen moet er goed uitzien, behalve andere kleuren dan.
Sperziebonen horen niet nat te zijn, en dus ook niet te glanzen.
Bewaren en tips
- Verse sperziebonen kun je slechts gedurende 2 tot 3 dagen in de koelkast bewaren. Niet in een afgesloten zak, en zeker niet te koud, want dan ontstaan er snel bruine plekken.
- Je kunt de bonen erg goed invriezen of wecken. Zie de speciale pagina over invriezen.
- Een normale portie bedraagt ongeveer 250 gram sperziebonen per persoon.